Słowa przemówienia papieża Benedykta XVI w Auschwitz wywarły głęboki wpływ na Kościół katolicki i świat. Papież nie tylko potępił ludobójstwo dokonane na milionach ludzi okresie trzech lat, ale także wezwał nas wszystkich, abyśmy nigdy więcej nie dopuścili do takiego zła. Wystąpienie nazwano „najbardziej uroczystym przemówieniem jakiegokolwiek papieża od czasu radiowej mowy Piusa XII w Boże Narodzenie 1943 roku na temat zamachu Mussoliniego na wolność”. Poniżej prezentujemy fragmenty przemówienia papieża Benedykta.
Fragmenty przemówienia papieża Benedykta XVI w Auschwitz
Papież Benedykt XVI zwrócił się do ocalałych z Auschwitz i żyjących pokoleń, które dają świadectwo nieprawościom przeszłości.
„Mówić w tym miejscu grozy, w tym miejscu, gdzie popełniono bezprecedensowe masowe zbrodnie przeciwko Bogu i ludziom, jest prawie niemożliwe – a dla chrześcijanina, dla Papieża z Niemiec, jest to szczególnie trudne i kłopotliwe. W takim miejscu słowa zawodzą; w końcu może być tylko przerażająca cisza – cisza, która sama w sobie jest serdecznym wołaniem do Boga: Dlaczego, Panie, milczałeś? Jak mogłeś to wszystko tolerować? W ciszy chylimy głowy przed niekończącym się szeregiem tych, którzy tu cierpieli i zostali zamordowani; ale nasze milczenie staje się z kolei prośbą o przebaczenie i pojednanie, prośbą do żywego Boga, aby nigdy więcej nie dopuścił do takiej sytuacji”.
„Dwadzieścia siedem lat temu, 7 czerwca 1979 roku, w tym miejscu stanął papież Jan Paweł II. Powiedział: „Przychodzę tu dzisiaj jako pielgrzym. Jak wiecie, byłem tu wiele razy. Tak wiele razy! I wiele razy schodziłem do celi śmierci Maksymiliana Kolbe, zatrzymywałem się przed ścianą straceń, chodziłem wśród ruin pieców Birkenau. Niemożliwe było, abym nie przyjechał tu jako papież”.
„Papież Jan Paweł II przybył tu jako syn narodu polskiego. Ja przychodzę tu dzisiaj jako syn narodu niemieckiego. Z tego właśnie powodu mogę i muszę powtórzyć jego słowa: Nie mogłem nie przyjść tutaj. Musiałem przyjść. Jest to obowiązek wobec prawdy i sprawiedliwej należności wszystkich, którzy tu cierpieli, obowiązek wobec Boga, abym przybył tu jako następca papieża Jana Pawła II i jako syn narodu niemieckiego – syn tego narodu, nad którym krąg zbrodniarzy doszedł do władzy dzięki fałszywym obietnicom przyszłej wielkości i odzyskania honoru, znaczenia i dobrobytu narodu, ale także dzięki terrorowi i zastraszaniu, w wyniku czego nasz naród został wykorzystany i nadużyty jako narzędzie ich żądzy zniszczenia i władzy. Tak, nie mogłem tu nie przyjechać. 7 czerwca 1979 r. przybyłem jako arcybiskup Monachium-Freising, wraz z wieloma innymi biskupami, którzy towarzyszyli Papieżowi, słuchali jego słów i łączyli się w modlitwie. W 1980 roku powróciłem do tego strasznego miejsca z delegacją biskupów niemieckich, zbulwersowany jego złem, ale wdzięczny za to, że ponad jego ciemnymi chmurami pojawiła się gwiazda pojednania. Z tego samego powodu przybyłem tu dzisiaj: aby prosić o łaskę pojednania – przede wszystkim Boga, który jako jedyny może otworzyć i oczyścić nasze serca, mężczyzn i kobiet, którzy tu cierpieli, i wreszcie o łaskę pojednania dla wszystkich, którzy w tej godzinie naszej historii w nowy sposób cierpią z powodu siły nienawiści i przemocy, którą nienawiść rodzi”.
„W Auschwitz-Birkenau ludzkość przeszła przez „dolinę ciemności”. I dlatego tu, w tym miejscu, chciałbym zakończyć modlitwą zaufania – jednym z psalmów Izraela, który jest także modlitwą chrześcijan: „Pan jest moim pasterzem, nie będzie mi brakowało. On sprawia, że mogę się położyć na zielonych pastwiskach, prowadzi mnie nad wody stojące, przywraca mi duszę. Prowadzi mnie prawymi drogami ze względu na swoje imię. Choćbym chodził doliną cienia śmierci, nie ulęknę się zła, bo Ty jesteś ze mną, Twój kij i Twoja laska – one mnie pocieszają… Będę mieszkał w domu Pana przez całe moje życie.”.
Dlaczego przemówienia papieża Benedykta jest tak ważne?
Przemówienia papieża Benedykta zawsze są długie i stanowią dogłębną analizę danego tematu. Nie cechuje ich powierzchowność ani poetyckość, lecz kompleksowe spojrzenie na temat. Ponadto Ojciec Święty wygłasza je w języku wernakularnym, co czyni je dostępnymi dla wielu ludzi. Po jego wystąpieniach często następują pytania i odpowiedzi w prostym języku, co pozwala ludziom na bezpośrednią interakcję z papieżem. Oprócz tego trzeba wrócić uwagę na szczerość, uczciwość oraz wolność od retoryki politycznej. Właśnie tak było również w przypadku wspomnianego przemówienia Benedykta XVI w obozie Auschwitz-Birkenau.
Reakcje na przemówienie Benedykta XVI w Auschwitz
Reakcje na przemówienie Benedykta XVI w Auschwitz były bardzo liczne. Oto podsumowanie niektórych z najbardziej znaczących reakcji:
- Prezydent Izraela Shimon Peres – „Przemówienie było najważniejszym przemówieniem w historii państwa Izrael”.
- Premier Izraela Ehud Olmert – „najważniejsze przemówienie jakiejkolwiek głowy jakiegokolwiek kościoła od czasów Piusa XII”.
- Kardynał William Levada, prefekt watykańskiej Kongregacji Nauki Wiary, nazwał przemówienie „wielkim nauczaniem papieża i wielkim wydarzeniem dla Kościoła”.
- Kanclerz Niemiec Angela Merkel – „wystąpienie okazało się najważniejszym przemówieniem papieża od wielu lat”.
- Rabin David Wolpe, główny rabin Los Angeles – „potężne i przekonujące przemówienie, które powinno być studiowane i naśladowane przez wszystkich przywódców, w tym przywódców naszych własnych krajów”.
- Prezydent Szwajcarii Pascal Lóng – „przesłanie dla całej ludzkości”.
- Brytyjski premier Tony Blair – „głębokie przesłanie, które powinno być wysłuchane przez wszystkich ludzi wszędzie”.
Dodaj komentarz